Wat is een Dataspace?

De Nieuwe Standaard voor Data-Samenwerking

"We willen graag data delen met partners, maar wél de controle houden."
Die zin horen we bijna wekelijks bij Poort8. En terecht: organisaties weten dat samenwerken met data cruciaal is, maar niemand wil zijn kroonjuwelen zomaar afgeven.

Gelukkig is er een oplossing die het beste van beide werelden combineert: de dataspace.

De Kantoorgebouw-analogie

Stel je een modern zakendistrict voor. Elk bedrijf heeft zijn eigen kantoor:

• Jij bepaalt de inrichting, beveiliging en regels.

• Partners krijgen alleen toegang tot díe ruimtes die jij openstelt.

• Je kunt de toegang altijd intrekken.

Een dataspace werkt precies zo – maar dan voor data. Je data blijft in je eigen systemen. Jij bepaalt wie erbij mag, wanneer, en waarvoor.

Waarom Gewoon Data Delen Niet Genoeg Is

Veel organisaties delen data al via API’s, exports of databases. Maar daarmee verlies je vaak grip:

• Je weet niet wie er allemaal toegang krijgt.

• Je hebt geen zicht op wat er met de data gebeurt.

• Je kunt toegang niet eenvoudig terugtrekken.

Een dataspace lost dit op met data soevereiniteit: jij blijft eigenaar, ook als je deelt.

Hoe Werkt een Dataspace Technisch?

Een dataspace is geen magische black box, maar een set van slimme bouwstenen:

• Identity & Access Management – wie mag wat doen met welke data?

• Data Connectors – zorgen dat systemen veilig met elkaar praten zonder data te kopiëren.

• Policy Enforcement – regels worden automatisch afgedwongen.

• Metadata Catalogus – een “telefoonboek” dat laat zien welke data beschikbaar is en onder welke voorwaarden.

• Gestandaardiseerde Interfaces – iedereen gebruikt dezelfde taal (bijv. OAuth, iSHARE).

Het Verschil met een Data Lake

Een data lake is één centrale opslagplaats. Handig, maar vaak ook riskant: alles op één plek, onder één beheer.

Een dataspace is juist federatief: data blijft waar het is, maar samenwerking gebeurt gecontroleerd en transparant.

De Voordelen op een Rij

Met een dataspace krijg je:
✅ Volledige controle over je data
✅ Real-time samenwerking met partners
✅ Duidelijke spelregels en compliance (GDPR, EU Data Act)
✅ Geen vendor lock-in dankzij open standaarden

Concreet Voorbeeld

In de logistiek werken containerterminals, rederijen en transportbedrijven vaak samen. Vroeger betekende dit maandenlange onderhandelingen over API’s en contracten.

Met een dataspace was één van onze klanten binnen twee weken operationeel. Resultaat: 35% meer efficiëntie en realtime inzicht voor alle betrokkenen – zonder dat iemand zijn business blootgaf.

Klaar voor de Toekomst

Met de komst van de EU Data Act (2025) wordt data delen niet alleen wenselijk, maar ook verplicht in veel sectoren. Dataspaces zijn dé manier om compliant te blijven én tegelijkertijd sterker samen te werken.

Waarom Poort8?

Bij Poort8 bouwen we dataspaces die werken:

• Snel resultaat met onze sprint-aanpak (Dataspace Ready in a Day).

• Bewezen ervaring (eerste iSHARE-implementatie in NL, tientallen projecten live).

• Zero data breaches – en daar zijn we trots op.
  
  

👉 Wil je ontdekken of een dataspace past bij jouw organisatie?
Laten we een eerlijk gesprek voeren over je data-uitdagingen. Geen verkooppraatje, wel concrete inzichten.